Konstrukcja dachu spadzistego

W naszej szerokości geograficznej dominują dachy spadziste, co z uwagi na warunki klimatyczne wydaje się być najlepszym wyborem. Oczywiście gdzieniegdzie możemy spotkać dachy płaskie, ale zdarza się to raczej w przypadku budynków użyteczności publicznej czy blokowisk. Na domach jednorodzinnych najczęściej pojawia się konstrukcja dachu spadzistego.

Dachy spadziste oparte na drewnianej konstrukcji

Dachy płaskie mają budowę żelbetową, rzadziej drewnianą, w formie tzw. stropodachu. Dachy spadziste niemal zawsze opierają się na drewnianej konstrukcji, która nosi nazwę więźby dachowej. Decydując się na budowę domu wiele osób skupia się na tym, jak będzie wyglądało pokrycie dachowe, prowadzi dyskusje na temat wyglądu blachodachówki czy dachówki ceramicznej. Tymczasem to drewniana konstrukcja odpowiada za stabilność dachu i decyduje o bezpieczeństwie domowników. Natomiast dwie górne warstwy, tj. podkład i pokrycie, odpowiadają za szczelność dachu.

Ze skośnej połaci dachu szybko spływa deszczówka, na dachach nie zalega też śnieg ani żadne większe nieczystości, np. liście. Dlatego też w Polsce dominują dachy spadziste o kącie nachylenia połaci między 30 i 45°. Ich konstrukcja zwykle jest dodatkowo obudowana od spodu, bowiem dziś najczęściej poddasze adaptuje się do celów mieszkalnych. Kiedyś na poddaszu znajdował się strych, nazywany też graciarnią, czyli miejscem, w którym przechowywano niepotrzebne rzeczy i rozwieszano pranie, dlatego jego wysokość nie była tak istotna. Natomiast planujący użytkowe poddasze należy mieć na uwadze, że minimalna wysokość pomieszczeń mieszkalnych to 2,2 m. Pod skosami liczy się ją jako średnią, poczynając od 1,9 m.

Jak wygląda konstrukcja dachu spadzistego?

W przypadku domów jednorodzinnych najczęściej mówimy o dwóch rodzajach konstrukcji ciesielskich: krokwiowo- jętkowej lub płatwiowo-kleszczowej. Pierwsze rozwiązanie nie wiąże się z ograniczaniem przestrzeni poddasza, ponieważ nie występują podpory pośrednie, a obciążenia pionowe od krokwi przejmują ściany zewnętrzne budynku. Krokwie opierają się na poziomych belkach zamontowanych nad ścianą (murłatach) i w górnej części łączą się ze sobą tworząc trójkąt. Aby zmniejszyć ugięcie krokwi, rozpiera się je poziomymi jętkami, które powinny być usytuowane mniej więcej na 2/3 wysokości dachu i 2,5 metra nad podłogą.

Konstrukcja płatwiowo-kleszczowa występuje w przypadku dachów o większej rozpiętości. Wynika to z konieczności zastosowania dodatkowej podpory, którą może być kolejny słup albo ścianka. Na tych podporach umieszcza się poziome belki zwane płatwiami, a na nich opierają się krokwie. Taka więźba nieco ogranicza przestrzeń poddasza, ale umożliwia budowę dachów o skomplikowanym kształcie i dowolnym kącie nachylenia.

Drewno na więźbę dachową

Więźba dachowa powstaje z drewna sosnowego lub świerkowego, niekiedy też z jodły. Musi to być drewno dobrej jakości, zdrowe i odpowiednio długo suszone, jego wilgotność nie może przekraczać 18%. Wszystkie drewniane elementy muszą być wcześniej zaimpregnowane, co znacznie wydłuży ich żywotność.